HOOG SENSITIEVE PERSONEN (HSP)
Met regelmaat treffen wij hoog sensitieve personen. Wij zijn ervan overtuigd dat bepaalde mensen ook niet voor niets je pad kruisen. Na verdieping in o.a. de onderzoeken van Elaine Aron is het doel ontstaan ook gerichte coaching aan te bieden voor de ‘hoger-sensitieven’.
Herken je veel van de volgende kenmerken, wil je de kwaliteiten benutten en beter leren omgaan met het ‘ongemak’ dat je mogelijk ervaart, neem dan contact op om jouw persoonlijke behoefte kenbaar te maken.
Niet alles wat jij waarneemt is ook voor jou. Soms hoef je er niets mee. Filteren is dan de kunst. Keuzes maken en loslaten.
Soms ook moet je juist meer doen met jouw waarnemingen, bijvoorbeeld als het gaat om je eigen grenzen en behoeftes. Het afstemmen op de omgeving brengt mooie resultaten maar ook risico’s.
Wat zijn regelmatig aanwezige kenmerken van een hsp-er? (Bron: E. Aron)
- snel schrikken
- last hebben van kleren die kriebelen, naden in sokken of kledingmerkjes tegen de huid
- niet houden van verrassingen
- meer leren van een vriendelijke terechtwijzing dan van strenge straf
- lijkt gedachten te kunnen lezen
- elk vreemd geurtje ruiken
- een scherpzinnig gevoel voor humor hebben
- zeer intuïtief lijken
- moeilijk in slaap komen na een opwindende/drukke dag
- moeite hebben met grote veranderingen
- je willen verkleden als de kleren nat of zanderig zijn geworden
- veel vragen stellen
- perfectionistisch zijn
- oog hebben voor het verdriet van anderen
- van rustige spellen houden
- diepzinnige, beschouwende vragen stellen
- zeer gevoelig zijn voor pijn
- slecht kunnen tegen een luidruchtige omgeving
- oog hebben voor detail (iets dat van plaats is veranderd, een verandering in iemand uiterlijk)
- eerst kijken of alles veilig is
- het best presteren wanneer er geen vreemden bij zijn
- de dingen intensief beleven
Daarbij dient opgemerkt te worden dat mensen met een gedragsstoornis (zoals ADHD, ADD, PDD-nos) vaak een beeld vertonen waarin zeker twee tot vijf van de zojuist genoemde kenmerken waar/herkenbaar zijn. Dit betekent niet dat een gestelde diagnose betreffende de gedragsstoornis onjuist is. Zowel gedragsstoornissen als hoog-sensitiviteit zijn slechts te diagnosticeren naar aanleiding van het complete beeld dat iemand laat zien in zijn of haar gedrag, en niet naar aanleiding van enkele losse kenmerken.
Iemand met PDD-nos zal kunnen scoren op de hsp-kenmerken: ‘snel schrikken’, ‘last hebben van kleren die kriebelen’, ‘niet houden van verrassingen’, ‘elk vreemd geurtje ruiken’, ‘moeilijk in slaap te krijgen na een opwindende dag’, ‘moeite hebben met grote veranderingen’, ‘zeer gevoelig zijn voor pijn’ en ‘slecht kunnen tegen een luidruchtige omgeving’ – maar dat zijn kenmerken die (ook) passen binnen het beeld van PDD-nos.
Kenmerken (Bron: LiHSK)
Hieronder volgt een opsomming van kenmerken volgens de visie van LiHSK, onderverdeeld in vier categorieën:
– lichamelijk: het fysieke lichaam, inclusief de zintuigen
– emotioneel: gevoelens, omgang met anderen
– mentaal: denken, leren, informatieverwerking
– spiritueel: besef van een zingevende context, eventueel vallend buiten de grenzen van
het direct waarneembare
Bij hoog-sensitieve kinderen herkennen we kenmerken uit alle vier categorieën. De kenmerken staan in relatie tot elkaar en hebben dus vooral betekenis in hun onderlinge samenhang. Daarmee ontstaat een beeld van hoog-sensitiviteit, dat in een kind herkenbaar moet zijn. Voldoen aan slechts enkele kenmerken is in de visie van LiHSK dus niet genoeg om te kunnen spreken van hoog-sensitiviteit.
Kenmerken op lichamelijk gebied:
– veel zien, kleine veranderingen waarnemen
– graag ‘langs de kant’ staan om te observeren
– scherp horen, bijvoorbeeld geluiden snel ‘hard’ noemen
– geïrriteerd zijn door kleine ongemakken, zoals een natte mouw of labeltjes in kleding
– intens reageren op lichamelijke pijn
– subtiele geur- en smaakverschillen onderscheiden
– gevoelige ogen, bijvoorbeeld licht snel ‘fel’ noemen
Kenmerken op emotioneel gebied:
– aanvoelen van stemmingen en emoties
– zich snel zorgen maken
– toetrekken naar kinderen die enigszins buiten ‘de groep’ vallen
– behoefte hebben aan een rustige omgeving met niet te veel mensen
– moeite hebben met veranderende omstandigheden
– de kwetsbaarheid van anderen zien en begrijpen
– tijd nodig hebben om aan een nieuwe situatie of omgeving te wennen
– inlevingsvermogen, zich goed kunnen verplaatsen in de gevoelens van anderen
– niet van verrassingen houden
– op jonge leeftijd al in staat zijn tot zelfreflectie
– niet in het middelpunt van de belangstelling willen staan
Kenmerken op mentaal gebied:
– een goed geheugen hebben
– voor de leeftijd over een grote woordenschat beschikken
– snel van de ene gedachte naar de andere associëren
– diepzinnige vragen stellen
– eindeloos willen weten ‘waarom’
– resultaten van rekenen blijven achter bij de rest van de vakken
– een goed gevoel voor vreemde talen hebben, maar die graag in de praktijk leren via conversatie
(liever dan uit een boekje)
– kennis op school niet letterlijk willen/kunnen reproduceren, maar liever creatief toepassen
– moeite hebben met structureren en organiseren
– een hekel hebben aan oefenen en herhalen
– dichtklappen of zenuwachtig worden bij feitelijke, gesloten vragen
– liever belevend lezen dan begrijpend lezen
Kenmerken op spiritueel gebied:
– eigen wijsheid, heel gericht de eigen weg volgen
– vol levenslust, heel blij en enthousiast kunnen zijn
– zeer hechten aan de waarheid
– gericht zijn op liefde en vrede
– diep nadenken over levensvragen
– sterke binding hebben met de natuur (planten, dieren)
– blijk geven van respect voor het leven en voor andere mensen
– wat tegenover elkaar staat tot harmonie (willen) brengen (‘mediator’)
Sommige kinderen geven blijk van paranormaal/spirituele kenmerken. Deze kenmerken zijn niet karakteristiek voor alle hoog-sensitieve kinderen, maar kunnen bij enkele van hen wel overduidelijk aanwezig zijn:
– geesten of entiteiten menen te ervaren
– communiceren met elfjes, kabouters enzovoort
– telepathische vermogens bezitten
– gebeurtenissen voorzien
– licht en kleuren (aura’s) waarnemen
– herinneringen aan vorige levens hebben
Wij begeleiden kinderen niet in spirituele ontwikkeling, maar nemen de beleving van een kind of zijn/haar ouder of begeleider te allen tijden wel serieus.
Consilior begeleidt hsp-ers vanaf 18 jaar. Ons netwerk kent daarnaast wel begeleiders die kinderen eventueel kunnen ondersteunen.